คำศัพท์ทางประวัติศาสตร์

คำศัพท์ทางประวัติศาสตร์

1. เงินศึกษาพลี คือ เงินที่เก็บจากชายฉกรรจ์ อายุระหว่าง 18-60 ปี คนละ 1-3 บาท เพื่อบำรุงการศึกษาภาคบังคับตามพ.ร.บ.ประถมศึกษา พ.ศ.2464 เงินศึกษาพลีเก็บมาจนถึงสมัยร.7 แล้วยกเลิกในปี พ.ศ.2473

2. จิ้มก้อง คือ การค้าระบบบรรณาการ เป็นการเจริญทางพระราชไมตรีกับจักรพรรดิจีน โดยส่งเครื่องราชบรรณาการไปถวาย เพื่อขอรับเอาสถานะและเป็นใบเบิกทางอำนวยความสะดวกในการติดต่อค้าขายกับจีน ไม่ให้ถูกขุนนางจีนกีดกั้น

3. นโยบายสนลู่ลม คือ นโยบายโอนอ่อนตามความต้องการของมหาอำนาจ ซึ่งเห็นได้จากการที่ร.5 ทรงยอมสละดินแดนบางส่วนให้อังกฤษและฝรั่งเศส ซึ่งเป็นการสละส่วนน้อยเพื่อรักษาส่วนใหญ่ไว้

4. พระคลังข้างที่ คือ หน่วยงานที่รับผิดชอบเกี่ยวกับพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ของพระมหากษัตริย์ รวมทั้งกิจการที่เกี่ยวกับการลงทุนทางเศรษฐกิจ ปัจจุบัน เรียกว่า สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์

5. พัทธยา คือ ทรัพย์สินที่ยึดหรือริบเป็นของหลวง รวมถึงบ่าวไพร่ของผู้กระทำผิด การยึดทรัพย์นั้นเรียกว่า ริบราชบาตร

6. สมุดปกขาว คือ พระราชนิพนธ์ของรัชกาลที่7 ที่ทรงตอบโต้คณะรัฐมนตรีและไม่ยอมรับเค้าโครงเศรษฐกิจของนายปรีดี พนมยงค์

7. หลวงยกกระบัตร คือ ตำแหน่งข้าราชการในสังกัดกรมวังที่มีมาตั้งแต่สมัยอยุธยา มีหน้าที่เป็น “ผู้ตรวจราชการ” คือออกไปสอดส่องดูแลการปฏิบัติงานของเจ้าเมือง ปัจจุบันตำแหน่งนี้เทียบได้กับพนักงานอัยการ

8. ขบวนการสวาเทสิ คือ แนวคิดของท่านมหาตมะ คานธีที่ให้ชาวอินเดียเลิกใช้สินค้าของตะวันตกและหันมาใช้สินค้าของอินเดียเอง โดยเฉพาะอุตสาหกรรมทอผ้า

9. นิติธรรมนิยม หรือฟาเจีย เกิดขึ้นในปลายราชวงศ์โจว มีแนวคิดว่าโดยธรรมชาตินั้นมนุษย์เลว ต้องมีกฎหมายที่รุนแรงควบคุม

10. สัตยาเคราะห์ คือ วิธีการต่อต้านลัทธิจักรวรรดินิยมด้วยสันติวิธี นำโดยท่านมหาตมะ คานธี ซึ่งเป็นการยึดมั่นในสัจจะ การมีจิตใจเข้มแข็งที่จะฟันฝ่าอุปสรรคต่างๆโดยไม่หวาดหวั่น ขณะเดียวกันก็ต้องมีจิตใจสุภาพอ่อนน้อม ถ่อมตัวด้วย

คำศัพท์ทางภูมิศาสตร์

คำศัพท์ทางภูมิศาสตร์

1. การพัฒนาที่ยั่งยืน คือ การใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างประหยัดและมีประสิทธิภาพมากที่สุด เพื่อสงวนไว้ให้คนรุ่นหลังได้มีโอกาสใช้ต่อไป

2. กีเซอร์ คือ น้ำพุร้อนที่มีก๊าซและไอน้ำพุ่งขึ้นมา เช่น กีเซอร์ที่อุทยานแห่งชาติเยลโลสโตนในสหรัฐอเมริกา ไวรัสกีเซอร์ที่นิวซีแลนด์

3. ที่ราบลูกฟูก คือ ที่ราบซึ่งมีเนินเขาเตี้ยๆ สลับไม่ราบทั้งหมด เช่น ที่ราบภาคกลางตอนบนเป็นเขตที่ราบลูกฟูก คือเป็นเนินเขาสลับกับที่ราบ

4. ทะเลอาณาเขต คือ น่านน้ำระหว่างรัฐชายฝั่งกับทะเลหลวงหรือน่านน้ำสากล ซึ่งถือว่าอยู่ในอำนาจการปกครองของรัฐชายฝั่งนั้น ปัจจุบันกำหนดให้ทะเลอาณาเขตอยู่ห่างจากรัฐชายฝั่งไม่เกิน 12  ไมล์ทะเล

5. แผนที่โคโรเพลท คือ แผนที่แสดงลักษณะทางประชากรเฉลี่ยของพื้นที่แต่ละหน่วย โดยใช้สีเป็นสัญลักษณ์ เช่น ความหนาแน่นของประชากรในเมืองA มากกว่า เมืองB สีที่ใช้ก็จะเข้มกว่า

6. ร่องน้ำลึก คือ ร่องน้ำที่มีความต่อเนื่องกันในแม่น้ำ โดยเป็นร่องน้ำที่ลึกที่สุด

7. ลมข้าวเบา คือ ลมที่พัดในช่วงต้นฤดูหนาว (ก.ย.-พ.ย.) มีลมเย็นพัดจากตอนบนลงไปตามลุ่มน้ำเจ้าพระยา เพราะตอนบนของภาคมีอากาศเย็นและความกดอากาศสูงกว่าอากาศเหนือพื้นน้ำอ่าวไทย

8. เลิสส์ คือ ที่ราบดินเลิสส์หรือที่ราบดินลมหอบ เช่น ที่ราบในเขตทุ่งหญ้าปัมปัสในประเทศอาร์เจนตินา ที่ราบดินลมหอบสีเหลืองบริเวณลุ่มแม่น้ำฮวงโห

9. ฮอร์สต์ คือ พื้นที่ส่วนที่ยกสูงขึ้น ซึ่งอาจเป็นที่ราบสูงหรือภูเขาบล็อก เช่น เทือกเขาเซียราเนวาดาในสเปน, เทือกเขาแบล็กฟอร์เรสในเยอรมันตอนใต้

10. เอกนคร คือ เมืองใหญ่อันดับ1 ของประเทศ ที่มีจำนวนประชากรแตกต่างจากเมืองในอันดับรองลงไปอย่างเห็นได้ชัด